Tuinkalender 2017
Een nieuw jaar is begonnen en daarmee begint de tuinkalender ook weer vanaf januari te tellen. Wat moet je nu elke maand doen in de tuin? Hier vind je de tuinkalender van 2017!
Januari
Te doen in de koude maand januari:
- Blauwe regen snoeien
- Takken in bloei trekken
- Bolboompje snoeien
Geur en kleur deze winter
Met winterbloeiende struiken heb je ook in deze tijd van het jaar kleur en soms ook geur in de tuin. Een plant die nu de show steelt is onder andere Hamamelis (toverhazelaar).
Blauwe regen snoeien
De Blauweregen (Wisteria) groeit aardig. Als je niet snoeit, gaan de takken door elkaar zitten en blijven de bloemetjes in hun knoppen zitten. Dat is niet wat je wil. Door tijgen horizontaal te binden, krijg je een mooie groeiwijze.
Takken in bloei trekken
Vroegbloeiende heesters wachten met het openen van hun bloemknoppen op de lente. Als je wat takken in de warme kamer zet, raken ze door de hoge temperatuur in de war en bloeien ze eerder.
Bolboompje snoeien
Snoei de bolboompjes ongeveer eens in de drie jaar. Alleen dan behoud je de optimale bolvorm en wordt de kroon niet te groot. Soms moet je ook snoeien als de herfstwind te hard gewaaid heeft en de takken heeft gebroken.
Februari
Te doen in de gure maand februari:
- Helleborus opfrissen
- Nestkastje schoonmaken
- Sneeuwklokjes delen
Helleborus opfrissen
Hoogstwaarschijnlijk bloeit de Helleborus nu al volop in je tuin. Knip de bladeren af in deze maand, want dan komen de jonge en prille bloemen beter uit. Ook voorkom je schimmel bij je plant, ofwel: ‘’zwarte bladvlekkenziekte.’’
Nestkastje schoonmaken
De vogels gaan al vroeg in het seizoen op zoek naar een geschikte nestplaats. Daarom is het belangrijk nu al de nestkastjes gereed te maken voor het voorjaar.
Sneeuwklokjes delen
De pollen van sneeuwklokjes zijn na een paar jaar groot genoeg om te delen en over de tuin te verspreiden. Doe dit ieder jaar met een paar pollen, dan raakt langzamerhand de hele tuin vol met sneeuwklokjes. De beste tijd hiervoor is direct na de bloei.
Maart
Te doen in de zachte maand maart:
- Clematis snoeien
- Rozen snoeien
- Voorjaarsschoonmaak
Clematis snoeien
Bij de clematis met een grote bloem die in mei/juni bloeit, haal je alle beschadigde twijgen vlak boven een paar sterke knoppen weg.
Rozen snoeien
In maart is het tijd om de rozen te snoeien. De struikjes in de tuin en de rozen in potten op het terras zijn meestal grootbloemige rozen, trosrozen of lage heesterrozen. Bij deze types mag je gerust rigoureus te werk gaan en alle takken terugsnoeien tot 20 cm. Bij een krachtig groeiende struikroos die best hoog mag worden, knip je minder af: ongeveer een derde.
Voorjaarsschoonmaak
De vaste planten komen al boven de grond met hun prille groen: tijd voor grote schoonmaak in de border. Haal alle afgestorven plantendelen weg.
April
Te doen in de maand die doet wat ie wil, april:
- Struiken verplanten
- Schaar in de klimop
- Aardbeien kweken en andere zaden zaaien
- Check de vijver
Struiken verplanten
Moeten er heesters of bomen worden verplant? Doe het dan voordat de knoppen beginnen uit te lopen. Kwekers spitten de grond dicht bij de boom elk jaar rond; zo blijft de kluit compact en hanteerbaar. Zelf kun je dat – een jaar van tevoren – net zo doen.
Schaar in de klimop
Wordt de klimop te brutaal? Het is nu een goede tijd om de klimmer flink te snoeien: voordat de groei start en voordat de vogels erin gaan nestelen. Pas in augustus is het weer veilig. De vertakte, soms bloeiende uiteinden van de klimop staan erg aardig tussen een boeket tulpen of hyacinten.
Aardbeien kweken en andere zaden zaaien
Dat ziet er heerlijk uit, zo'n glanzende, sappig rode aardbei. Gek genoeg valt de smaak van gekochte aardbeien soms tegen. Zelfgekweekte vruchtjes zijn smakelijker en voller van aroma. Probeer het uit, in een pot op het balkon of in de tuin.
In april kun je allerlei groenten en kruiden zaaien, omdat de grond in de (moes)tuin voldoende is opgewarmd. Warmte en een milde voorjaarsbui vormen de ideale omstandigheden om te zaaien.
Check de vijver
Je weet het nooit … maar het gevaar van serieuze vorst lijkt nu wel voorbij. Tijd voor een controlerondje rond de vijver. Leven de waterplanten allemaal nog, worden sommige pollen misschien te groot? Nu heb je de beste gelegenheid om ze te vernieuwen of te verkleinen.
Mei
Te doen in de wisselvallige maand mei:
- Tulpen afknippen
- Taxushaag knippen
- Onkruid wieden
- Rododendron snoeien
Tulpen afknippen
Zijn de tulpen uitgebloeid? Dan is het beter om de bloemen eruit te knippen. Zo voorkom je dat er zaad wordt gevormd, iets wat de bol veel energie kost.
Taxushaag knippen
Om een taxushaag goed strak te houden moet je hem regelmatig knippen. Snoei de taxushaag tijdens de groei een of twee keer, bijvoorbeeld in mei/juni en september.
Onkruid wieden
Onkruiden die zich uitzaaien bestrijd je door regelmatig te schoffelen. Bij kruipende wortelonkruiden zoals heermoes en zevenblad heeft dat minder zin. Elk achtergebleven wortelstukje loopt weer uit! Probeer dus met een riek of spitvork alle wortels nauwkeurig te verwijderen.
Rododendron snoeien
Een te groot geworden rododendron kun je heel goed snoeien en verjongen. Haal oude takken helemaal weg en knip jongere takken terug tot op een sterke scheut. Het is zelfs mogelijk alle takken tot vlak boven de grond af te knippen.
Juni
Te doen in de zonnige maand juni:
- Hortensia bewateren
- Zomersnoei bij druiven
- Hagen knippen
- Bamboe snoeien
Hortensia bewateren
Als een hortensia zijn bladeren verliest komt dat gewoonlijk door droogte. De bijnaam is niet voor niets 'waterstruik': in een droge periode kan de plant kaal worden. Dus geef de hortensia genoeg water in de droge maanden.
Zomersnoei bij druiven
Wat kan een druif hard groeien! Meterslange ranken, als je even niet kijkt. Dat kost kracht, die de plant beter in de productie van vruchten kan steken. Snoei een druif daarom twee keer: in de winter èn in de zomer.
Hagen knippen
Half juni is een goede tijd om de hagen te knippen, liefst voor de langste dag (21 juni). De meeste heesters lopen na de langste dag nog een keer uit. Zo worden de kale plekjes in de haag mooi opgevuld.
Bamboe snoeien
Heb je bamboe met gele, heldergroene of zwarte stengels? Dan vergroot je het exotische effect door de halmen op te snoeien. Haal tot een hoogte van anderhalve meter alle zijscheuten met blad weg. Knip afwijkende dunne halmen helemaal af.
Juli
Te doen in de warme maand juli:
- Rozen bijmesten
- Lavendel plukken
- Vlinderstruiken planten
Rozen bijmesten
De meeste doorbloeiende rozen beginnen in juli te bloeien. In juli is het hoogtepunt van de eerste bloei voorbij. Om de rozen te stimuleren tot een rijke, tweede bloeiperiode is het aan te raden de struiken nu bij te mesten met speciale rozenmest. Dit is een snelwerkende mest waar rozen direct wat aan hebben. Dankzij de nieuwe voedselvoorraad kunnen er weer veel nieuwe bloemknoppen worden aangemaakt.
Lavendel plukken
Als je lavendel wilt plukken, kun je dat het beste aan het begin of einde van een mooie dag doen. Bij oogst in de middag gaat een deel van de kostbare geur verloren.
Vlinderstruiken planten
Wie van vlinders houdt, moet absoluut een vlinderstruik in zijn tuin zetten. Weinig ruimte? Er bestaan leuke alternatieven voor de natuurlijke vlinderstruik, Buddleja davidii, die tamelijk hoog wordt. De Buddleja davidii var. Nanhoensis blijft bijvoorbeeld veel kleiner: net 1,5 meter. De bladeren van deze variant zijn smaller en de licht lavendelblauwe bloempluimen zijn korter dan van de gewone soort. Kwekers hebben deze variëteit gebruikt om er mee te kruisen en zo meer laagblijvende types te ontwikkelen.
Augustus
Te doen in de zomerse maand augustus:
- Haag snoeien
- Klimop snoeien
- Moestuintje aanleggen
- Siergrassen plaatsen
Haag snoeien
Augustus is een uitstekende maand voor de laatste snoei van coniferen- en andere groenblijvende hagen.
Klimop snoeien
Om te voorkomen dat de klimop te breed wordt, kun je hem nu onder handen nemen. Eventuele vogelnestjes zijn nu immers verlaten.
Moestuintje aanleggen
Een moestuin hoeft niet groot te zijn. Met een of meer verhoogde plantvakken kun je overzichtelijk groente en kruiden kweken. Maak de zijkanten zelf, zo'n 35 cm hoog, van hout of stenen. Of vlecht de randen van wilgentenen, dat staat heel decoratief.
Siergrassen plaatsen
Is de tuin op dit moment een beetje saai? Plant dan nu enkele siergrassen voor een sierlijk effect.
September
Te doen in de eigenwijze maand september:
- Kalk strooien
- Gras maaien en herstellen
- Eénjarige planten vervangen
- Heesters planten
Kalk strooien
De beste tijd om kalk te strooien is de nazomer. Werk de kalk lichtjes in, bijvoorbeeld met een schoffel.
Gras maaien en herstellen
Gras hoeft nu minder vaak te worden gemaaid. Hark voor het maaien de afgevallen bladeren van het gazon.
Eénjarige planten vervangen
Als de éénjarigen in potten op hun retour zijn, kun je ze vervangen door planten die ook in de winter fraai ogen. Een forse pot of bak is geschikt om een leuke compositie te maken met Leucothoe, Andromeda, Viburnum, Brachyglottis en Skimmia.
Heesters planten
Heesters in pot kun je het hele jaar planten. Grotere aantallen, zoals voor hagen, schaf je goedkoper aan met kale wortel of kluit. Heesters met kale wortels worden geplant als het blad eraf is: in de herfst, de winter of het vroege voorjaar.
Oktober
Te doen in de herfstige maand oktober:
- Bodemtest uitvoeren
- Bolletjes in het gras
- Bomen of struiken planten
- Niet alle uitgebloeide planten knippen!
- Rozen planten
Bodemtest uitvoeren
Met een eenvoudig testsetje uit het tuincentrum kun je de zuurgraad van je tuingrond meten. Die moet tussen 5,5 en 7 pH zijn, afhankelijk van de grondsoort. Valt het lager uit dan is de aarde voor veel planten te zuur. Strooi in dat geval een dun laagje kalk uit en werk dit door de bovenste grondlaag heen.
Bolletjes in het gras
Door voorjaarsbolletjes, zoals krokussen, in het gazon te planten verander je een eentonige grasmat in een lentefeest!
Bomen of struiken planten
Oktober is een goede maand om bladverliezende bomen en struiken te planten of verplanten. Wacht tot het blad is gevallen, zodat er geen vocht meer wordt verdampt via de bladeren. Bij het (ver)planten verliest een boom of struik zijn haarwortels, waarmee hij vocht en voeding opneemt.
Niet alle uitgebloeide planten knippen!
Knip nu niet alle uitgebloeide planten af, veel soorten blijven de hele winter mooi en zijn vooral met een laagje sneeuw of rijp nog heel decoratief.
Rozen planten
De beste tijd om rozen met kale wortels te planten is eind oktober, november of februari-maart, mits het niet vriest! Rozen in pot kun je het hele jaar planten.
November
Te doen in de donkere maand november:
- Moestuintje in je vensterbank
- Afgevallen blad opruimen
- Najaarsplanten in pot
Moestuintje in je vensterbank
Laat in de herfst is er nog wel iets te oogsten uit de moestuin. Prei, snijbiet, kolen, winterwortelen en knolselderij zijn groenten die goed tegen kou kunnen. Maar verse sla, dat lukt niet meer. Binnen kun je nog wel het een en ander kweken, zoals notensla of rucola (Eruca sativa).
Afgevallen blad opruimen
Het meeste blad is zo langzamerhand wel van de bomen gewaaid. Houd de paden in de tuin vrij van bladeren; bij vochtig weer kan het anders spekglad worden. Laat ook geen blad op het gazon liggen.
Najaarsplanten in pot
In de herfst zijn veel mooie planten te koop. In ruime potten en schalen kun je diverse soorten combineren die mooie bloemen, bladeren of bessen hebben.
December
Te doen in de feestelijke maand december:
- Planten in potten beschermen
- Schuilplaats voor dieren maken
- Stamrozen beschermen vorst
Planten in potten beschermen
Winterharde planten in (een vorstbestendige) pot kunnen in principe ’s winters buiten blijven staan. Vergeet niet om ze af en toe wat water te geven.
Schuilplaats voor dieren maken
In de herfst gaan padden op zoek naar een geschikte overwinteringsplaats. Een oude bloempot, een takkenhoop of enkele op elkaar gestapelde dakpannen vormen een prima schuilplaats voor deze nuttige beestjes. Een wat rommelige tuin, waarin elke vierkante centimeter aarde door planten wordt bedekt, is een eldorado voor padden. Behalve allerlei insecten hebben zij ook slakken op hun menu staan.
Stamrozen beschermen met vorst
Bij stamrozen zit het kwetsbare oculatiepunt aan het eind van de stam. Deze plek moet je beschermen tegen (strenge) vorst. Dit kan met speciale rozenzakken van zwart, geperforeerd plastic.
Vul de ruimte tussen de takken op met stro. Ook noppenfolie of coniferentakken zijn bruikbaar. Als je alle takken tot op 40 cm terugsnoeit en bij elkaar bindt met een touw, is de kroon makkelijker in te pakken. Pak de roos pas in als het overdag meer dan 5 graden vriest. Wordt het warmer, dan gaat de zak er weer af.
