Mijn liefde voor onkruid

Op een zomerse dag, waarop het net niet warm genoeg was om met een boek de hele dag onder de parasol te zitten, stuurde mijn moeder mij en mijn broer naar buiten. Grasmaaien, harken, onkruid wieden: koos maar een klusje, als het aan het einde van de dag maar gedaan was. Dus gingen we met veel protest de tuin in, weg van de boeken en de computer.

Klusjes voor groot en klein

Mijn moeder deed de ‘gevorderde’ klusjes. Dat waren tuinklusjes waarvan ik bang was dat wanneer ik het zou doen geen enkele plant het zou overleven. De buxus snoeien, planten verpotten, stekjes maken. Ik vond het bijzonder dat zij precies wist wanneer de wilg gesnoeid moest worden, waarom ze die uitgebloeide en verdorde knoppen van de hortensia nooit weghaalde, en ze die vlinderstruik toch zo mooi paars kreeg. Grasmaaien vond ik ook prima, maar daarna moest het gras nog opgeharkt worden, en de kantjes geknipt. Dat duurde me allemaal veel te lang.

Onkruid wieden

Dus koos ik er wel eens voor het onkruid tussen de tegels vandaan te halen, terwijl de konijnen rond mij heen huppelden, en de kat af en toe een lolletje wilde trappen door achter ze aan te rennen. Ik heb honderden soorten gereedschap uitgeprobeerd om van het onkruid af te komen: onkruidwieders, staalborstels op stok, schoonmaakazijn en gereedschap dat er niet eens voor bedoeld was. Na zo veel pogingen bleek het gebruik van een huis-tuin-en-keukenmesje en je blote handen toch het beste middel. Op je kont en plukken maar, het kost het minste energie en geeft het beste resultaat.

Onkruid is ongewenst

Onkruid is rotzooi en hoort niet thuis in de tuin. Het komt op met een levenslust waar je u tegen zegt. Tuincentra staan vol met afdelingen die onkruidverdelgers in poedervorm, vloeibare vorm en dierlijke vorm verkopen. Tot ik meer leerde over planten, beschouwde ik alles wat tussen de tegels groeide als ongewenste kruipers. Waarom konden ze niet gewoon wegblijven? Twee weken later zag het er weer net zo slordig uit, en moest ik weer op mijn knieën.

Nuttig onkruid

Onkruid is alleen maar onkruid omdat het planten zijn die we niet in de tuin willen hebben. Behalve paardenbloemen, want de konijnen waren gek op de bladeren. Oké, en die weegbree mag ook wel blijven. En brandnetel is zo lekker om thee mee te zetten of soep van te maken. Die Oost-Indische Kers neemt wel de halve tuin over, maar wat een heerlijk pittige blaadjes! Onlangs hoorde ik zelfs mensen vragen om heermoes en zevenblad. Kun je ook thee van zetten. Mijn klomp brak.

Tijd voor een onkruidrevolutie

Hoe meer soorten onkruid ik leer te herkennen, hoe minder planten ik onkruid noem. Geen enkele plant is ongewenst, alleen als hij niet op de juiste plek in jouw tuin terecht komt. En je hem er elke week uit moet trekken. Dus zoek je allerlei manieren om de kieren tussen de stenen dicht te maken, de bodem zo onaantrekkelijk mogelijk te maken, maar wel prettig genoeg voor de mooist bloeiende tulpen en vlinderstruiken. Waar jij overigens niets aan hebt. Het is tijd voor een onkruidrevolutie: laten we stoppen met de waarde van planten te onderschatten, vaak kun je met onkruid meer dan met alle andere planten in de tuin.